KM Day 2021

เทคนิคการสอนเนื้อหาจริยธรรมทางการพยาบาล 

คณะพยาบาลศาสตร์
ผู้เล่าเรื่อง: ผศ. ดร. วารินทร์ บินโฮเซ็น และ ผศ.ดร. นภัสกรณ์ วิทูรเมธา
ผู้บันทึก: ผศ. ดร. วารินทร์ บินโฮเซ็น และ ผศ.ดร. นภัสกรณ์ วิทูรเมธา
บทบาท หน้าที่และความรับผิดชอบของผู้เล่าเรื่อง

ผู้สอนทั้งสองคน ได้รับมอบหมายให้สอนเนื้อหาจริยธรรมทางการพยาบาล ในรายวิชา BNS 213 กฎหมายและจรรยาบรรณวิชาชีพการพยาบาล ตั้งแต่ปีการศึกษา 2562 เนื่องด้วยอาจารย์ที่เคยรับผิดชอบสอนลาออก

ความเป็นมาของเรื่องที่เล่า

ในปีแรกของการสอน ในปีการศึกษา 2562 ผู้สอนได้ร่วมกันวางแผน ออกแบบการสอน กิจกรรมการเรียนรู้ และออกข้อสอบ ซึ่งเนื้อหาของจริยธรรมทางการพยาบาลค่อนข้างเป็นนามธรรม และยากต่อการทำความเข้าใจสำหรับนักศึกษาชั้นปีที่ 2 ซึ่งยังไม่เคยมีประสบการณ์การฝึกประสบการณ์วิชาชีพมาก่อน ส่วนตัวผู้สอนรู้สึกว่าเนื้อหาที่สอนค่อนข้างยาก จึงนำปัญหามาปรับปรับปรุงเทคนิคการสอนในปีการศึกษา 2563 โดยตั้งคำถามหลักว่า เนื้อหาแต่ละบทควรนำเข้าสู่บทเรียนอย่างไรเพื่อกระตุ้นความสนใจของนักศึกษา (เข้าถึง) กิจกรรมแบบไหนที่จะทำให้นักศึกษา “เข้าใจ” หลักจริยธรรมทางการพยาบาล เช่น การเคารพเอกสิทธิ์ การทำประโยชน์ การไม่ทำอันตราย ความยุติธรรม ความซื่อสัตย์ และ การบอกความจริง ตลอดจน ทฤษฎีจริยศาสตร์ เป็นต้น และสามารถ “นำไปใช้” ในการปฏิบัติการพยาบาลได้

ความรู้เดิม

            ในปีการศึกษา 2562 สิ่งที่เคยปฏิบัติในการสอน ขั้นนำ บรรยายเข้าสู่บทเรียน แล้ว เชื่อมโยงกับเนื้อหาที่สอนในแต่ละบท และซักถาม ให้นักศึกษามีส่วนร่วมในการตอบคำถาม ทำแบบฝึกหัดวิเคราะห์สถานการณ์

            ในปีการศึกษา 2563 นำเสนอ VDO คลิป แล้วตั้งคำถามให้นักศึกษาคิดว่า เกิดอะไรขึ้น สิ่งที่ตัวละครได้ทำ สะท้อนพฤติกรรมจริยธรรม หรือไม่ สอดคล้องกับหลักจริยธรรมอะไรบ้าง และในหัวข้อการพัฒนาคุณค่าของวิชาชีพ ได้มอบหมายให้นักศึกษา ทำคลิป ความยาว 3-5 นาทีเพื่อสะท้อนคุณค่าเชิงจริยธรรมของนักศึกษา โดย เลือกจากพระบรมราโชวาท จากหนังสือ 108 มงคล พระบรมราโชวาท มา 1 เรื่อง ที่สอดคล้อง กับ คุณค่าที่นักศึกษาให้ความหมาย และให้ความสำคัญ

ผลลัพธ์หรือความสำเร็จที่เกิดขึ้น และความรู้ใหม่ที่ผู้เล่าเรื่องที่ได้เรียนรู้จากประสบการณ์ดังกล่าว

            จากผลการประเมินรายวิชา นักศึกษาประเมินผลการเรียนในหัวข้อจริยธรรมทางการพยาบา พบว่าอาจารย์สอนเข้าใจ มีวิดิโอเสริม ทำให้ไม่ง่วง ให้ทำแบบฝึกหัด ทำให้ได้บททวนไปในตัวว่า เกิดความเข้าใจในเนื้อ หลักจริยธรรมที่อาจารย์สอนมา มีตัวอย่างจากสถานการณ์จริงดีมากเลยค่ะ สอนอย่างเข้าใจ มีกรณีศึกษาให้นักศึกษาได้สามารถวิเคราะห์ ทำให้เข้าใจมากขึ้น และสามารถนำไปประยุกต์ใช้และตระหนักในการปฏิบัติวิชาชีพการพยาบาล

ความรู้ใหม่ที่ผู้เล่าเรื่องที่ได้เรียนรู้จากประสบการณ์ดังกล่าวคือ การออกแบบการเรียนรู้เป็นทีม การแลกเปลี่ยนประสบการณ์การสอน โดยผู้สอนสอนคนละกลุ่มของนักศึกษา เมื่อผู้สอน สอนเนื้อหาในแต่ละบทของนักศึกษาแต่ละกลุ่มเสร็จ จะมีการแลกเปลี่ยนการตอบสนองของนักศึกษา และให้ผู้สอนนำไปใช้สอนกับนักศึกษาอีกลุ่มหนึ่ง เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ของนักศึกษา ตลอดจนมีการแบ่งปันสื่อการสอนที่สร้างแรงบันดาลใจ การออกข้อสอบด้วยกัน ทำให้นักศึกษา “เข้าถึง” เนื้อหา “เข้าใจ” เนื้อหา และสามารถ “นำหลักจริยธรรมไปใช้” ในการปฏิบัติการพยาบาลได้  ดังนั้นปีการศึกษา 2564 จะเพิ่มกิจกรรมทดสอบหลังสอนเป็นเกมส์ตอบคำถาม เพื่อกระตุ้นความสนใจ และจำหลักจริยธรรมได้ดีขึ้น