การเลือกใช้สถิติให้เหมาะสมกับงานวิจัย

หลักการและเหตุผล

การวิจัยเป็นภารกิจหลักอย่างหนึ่งของสถาบันอุดมศึกษา ตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 นอกจากนั้น ผลงานวิจัยยังเป็นตัวบ่งชี้สำคัญที่กำหนดไว้ในมาตรฐานการประกันคุณภาพการศึกษา ของทั้งสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา หรือ สกอ. และสำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน) หรือ สมศ. ทั้งนี้ ผลการประเมินคุณภาพการศึกษาในปีการศึกษาที่ผ่านมา บ่งชี้ให้เห็นว่า มหาวิทยาลัยรังสิตควรเพิ่มศักยภาพทางด้านการวิจัยรวมถึงนวัตกรรมและงานสร้างสรรค์ ทั้งในด้านปริมาณ คือ ต้องทำให้สัดส่วนของผลงานวิจัยมีความสมดุลกับจำนวนอาจารย์ในคณะวิชา และในด้านคุณภาพ ได้แก่ การส่งผลงานลงตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสารวิชาการระดับชาติและนานาชาติ รวมถึงการนำเสนอผลงานผ่านเวทีการประชุมวิชาการทั้งภายในและภายนอกประเทศ ด้วยเหตุผลดังกล่าว ทางมหาวิทยาลัยรังสิตได้ตระหนักถึงความสำคัญและถือเป็นประเด็นเร่งด่วนที่ทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องทั้งผู้บริหาร คณะวิชา และหน่วยงานสนับสนุน ต้องมาผนึกกำลังร่วมมือกัน เพื่อสร้างความแข็งแกร่งในการผลักดัน ส่งเสริม สนับสนุน ให้คณาจารย์และบุคลากรของคณะวิชาต่างๆ สามารถสร้างสรรค์ผลงานวิจัยและงานสร้างสรรค์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งในเชิงคุณภาพและปริมาณ ทั้งนี้เพื่อมุ่งหวังให้ผลงานวิจัยดังกล่าวกลายเป็นนวัตกรรมหรือข้อมูลสะท้อนกลับอันเป็นประโยชน์ด้านผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักศึกษาที่ดียิ่งขึ้น ตลอดจนเป็นการพัฒนาอาจารย์พัฒนากระบวนการเรียนการสอนให้มีคุณภาพมีมาตรฐานรวมทั้งส่งผลให้มหาวิทยาลัยมีผลงานวิจัยเผยแพร่เป็นรูปธรรมและเป็นผู้นำวิชาการด้านงานวิจัยเพื่อการศึกษา และบรรลุตามเกณฑ์มาตรฐานการประกันคุณภาพการศึกษา ประกอบกับหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช ๒๕๔๔ ได้กำหนดแนวทางการพัฒนาศักยภาพครูให้มีความเป็นผู้นำทางวิชาการปฏิบัติหน้าที่ โดยใช้กระบวนการวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ให้ครูสามารถใช้การวิจัย เพื่อพัฒนาการเรียนรู้ให้ครูสามารถใช้การวิจัยเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการเรียนรู้ และให้สามารถศึกษา ค้นคว้า วิจัย เพื่อพัฒนาสื่อการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับ กระบวนการเรียนรู้ของผู้เรียนซึ่งสอดคล้องกับพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๒๔ (๕) ให้สถานศึกษาส่งเสริมให้ครูผู้สอนสามารถใช้การวิจัยเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการเรียนรู้ มาตรา ๓๐ ให้สถานศึกษาส่งเสริมให้ผู้สอนสามารถวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ มาตรา ๖๗ รัฐต้องส่งเสริมให้มีการวิจัยและพัฒนา การผลิตและการพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อการศึกษา โดยมีครูเป็นผู้ปฏิบัติการวิจัย เรียกว่า ครูนักวิจัย (Teacher as Research) ซึ่งจะต้องมีพันธกิจ (Mission) ที่จะต้องค้นหาคำตอบเพื่อแก้ปัญหาต่อไป

ในกระบวนการวิจัยการเลือกใช้สถิติสำหรับการวิจัย นับเป็นขั้นตอนที่สำคัญประการหนึ่งที่จะบอกได้ถึงคุณภาพของงานวิจัย ดังที่นงลักษณ์ วิรัชชัย (2552, หน้า 1,11) กล่าวไว้ว่า สถิติเป็นหัวใจสำคัญของการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ ดังนั้น  สถิติจึงมีบทบาทสำคัญในการวิจัยเชิงปริมาณที่จะช่วยให้นักวิจัยอธิบายปรากฏการณ์ได้อย่างถูกต้องสมบูรณ์  การเลือกใช้สถิติมีสิ่งหนึ่งที่เป็นเงื่อนไขซึ่งนักวิจัยต้องพิจารณาประกอบการตัดสินใจ ดังนี้

1. ลักษณะปัญหาวิจัยและจุดมุ่งหมายการวิจัยเป็นตัวชี้นำว่านักวิจัยควรจะเลือกใช้สถิติกลุ่มใด  เช่น ถ้าปัญหาวิจัยเป็นเรื่องการศึกษาความสัมพันธ์ สถิติที่จะเลือกใช้ได้จะเป็นคนกับกลุ่มปัญหาวิจัยที่เป็นเรื่องการเปรียบเทียบ เป็นต้น
2. กรอบความคิดในการวิจัย หรือโมเดลแสดงความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรตามทฤษฎี จะเป็นตัวกำหนดประเภทของสถิติที่จะใช้วิเคราะห์ที่สำคัญตัวหนึ่ง เช่น กรอบความคิดในการวิจัยที่ประกอบด้วยตัวแปรตามหลายตัว  บ่งชี้ว่าควรต้องใช้สถิติวิเคราะห์
3. ลักษณะกลุ่มประชากร และข้อกำหนดเกี่ยวกับกลุ่มประชากร เป็นตัวบ่งชี้ว่านักวิจัยควรเลือกใช้สถิติกลุ่มใด ระหว่างสถิติพาราเมตริก และสถิตินันพาราเมตริค  นอกจากนี้ การทราบลักษณะของกลุ่มประชากร ยังช่วยให้นักวิจัยตัดสินใจเลือกใช้สถิติได้เหมาะสมอีกด้วย เพราะสถิติบางตัว ที่มีหลายแบบ แต่ละแบบมีข้อกำหนดเกี่ยวกับลักษณะประชากรแตกต่างกัน
4. จำนวนและขนาดของกลุ่มตัวอย่าง
5. จำนวนตัวแปร และระดับการวัดของตัวแปร
6. ข้อตกลงเบื้องต้น(basic  assumptions) ของสถิติแต่ละตัวที่เลือกใช้

เงื่อนไขที่กล่าวมาข้างต้น เป็นสิ่งที่นักวิจัยต้องพิจารณาก่อนตัดสินใจ โดยปกติแล้วนักวิจัยอาจเลือกสถิติได้หลายวิธีภายใต้เงื่อนไขดังกล่าว ในกรณีเช่นนี้ นักวิจัยควรพิจารณาเลือกวิธีที่ให้ผลการวิเคราะห์ถูกต้อง มีอำนาจในการทดสอบ (power) สูง และเป็นสถิติที่ง่าย  ด้วยเหตุผลดังกล่าวทางศูนย์สนับสนุนและพัฒนาการเรียนการสอน มหาวิทยาลัยรังสิต จึงจัดให้มีโครงการฝึกอบรมสำหรับคณาจารย์ เรื่อง การเลือกใช้สถิติให้เหมาะสมกับงานวิจัย ทั้งนี้เพื่อเป็นประโยชน์ในการเพิ่มพูนความรู้ และทักษะทางด้านการวิจัยให้แก่คณาจารย์มหาวิทยาลัยรังสิตต่อไป

 

วัตถุประสงค์

1. เพื่อให้คณาจารย์มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับชนิดและประเภทของสถิติที่ใช้ในงานวิจัย

2. เพื่อให้คณาจารย์สามารถเลือกใช้สถิติได้เหมาะสมกับงานวิจัยเพื่อให้การทำงานวิจัยของตนเป็นไปอย่างถูกต้องตามหลักกระบวนการวิจัย

3. เพื่อให้คณาจารย์ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้และเพิ่มพูนประสบการณ์ในการทำงานวิจัย

 

กลุ่มเป้าหมาย

อาจารย์จากวิทยาลัย คณะ สถาบัน ภายในมหาวิทยาลัยรังสิต จำนวน 50 คน

 

ผู้รับผิดชอบโครงการ

ศูนย์สนับสนุนและพัฒนาการเรียนการสอน มหาวิทยาลัยรังสิต

 

เนื้อหาการฝึกอบรม

• ลักษณะและประเภทของสถิติที่ใช้ในการวิจัย จำแนกตามลักษณะและปัญหาการวิจัย ขนาดของประชากรและกลุ่มตัวอย่าง ตลอดจนจำนวนและรับการวัดของตัวแปร
• เทคนิคการเลือกใช้สถิติให้เหมาะสมกับการวิจัย

 

วิทยากร

ดร. อรอุมา เจริญสุข  ภาควิชาการวัดผลและวิจัยการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

 

วัน เวลา และสถานที่

วันศุกร์ ที่ 1 พฤษภาคม 2558 ห้อง 1-308 ชั้น 3 อาคารอาทิตย์ อุไรรัตน์

 

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. คณาจารย์มีความรู้ความเข้าใจสถิติที่ใช้ในสำหรับงานวิจัยประเภทต่างๆ
2. คณาจารย์สามารถเลือกใช้สถิติได้เหมาะสมกับงานวิจัยเพื่อให้การทำงานวิจัยของตนเป็นไปอย่างถูกต้องตามหลักกระบวนการวิจัย
3. คณาจารย์ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้และเพิ่มพูนประสบการณ์ในการทำงานวิจัย

 

 

กำหนดการ

โครงการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการสำหรับคณาจารย์

เรื่อง การเลือกใช้สถิติให้เหมาะสมกับงานวิจัย

วันศุกร์ ที่ 1 พฤษภาคม  2558  เวลา  8.30 – 12.00 น.

ณ ห้อง 1-308 ชั้น 3 อาคาร อาทิตย์ อุไรรัตน์ (อาคาร 1) มหาวิทยาลัยรังสิต

*****************************************

 

 

08.30 – 09.00 น.               ลงทะเบียน

09.00 – 10.30 น.               การบรรยาย เรื่อง สถิติประเภทต่างๆที่ใช้ในงานวิจัย

10.30 – 10.45 น.               รับประทานอาหารว่าง

10.45 – 12.00 น.               การบรรยาย เรื่อง เทคนิคการเลือกใช้สถิติให้เหมาะสมกับงานวิจัย

---

วันที่ประกาศ: 17 เมษายน 2558, 10:25